จตุคามรามเทพ คือใคร? ประวัติ ท้าวขัตตุคาม–ท้าวรามเทพ เทพรักษาพระบรมธาตุ นครศรีธรรมราช

ท้าวขัดตุคาม และ ท้าวรามเทพ คือเทพารักษ์ผู้คุ้มครอง พระบรมธาตุเจดีย์ จังหวัดนครศรีธรรมราช สององค์รวมเรียกว่า “จตุคามรามเทพ” ซึ่งได้รับความนับถืออย่างกว้างขวาง โดยเฉพาะในภาคใต้ของประเทศไทย ทั้งในฐานะ เทพผู้คุ้มครองเมือง และ เทพารักษ์ที่ผู้คนเดินทางไปขอพร

จตุคามรามเทพ หมายถึงอะไร?

“จตุ” หมายถึง สี่ ส่วนคำว่า “คาม” (คาม-มะ) หรือ เขตคาม หมายถึงอาณาเขตหรือบ้าน เมื่อนำมารวมกันจึงมีนัยถึง ทิศทั้งสี่ของบ้านหรืออาณาเขต ซึ่งเชื่อมโยงกับแนวคิดเรื่อง ท้าวจตุโลกบาลทั้งสี่ ผู้ปกปักรักษาทิศทั้ง 4 ของโลก

องค์จตุคามรามเทพ ณ จังหวัดนครศรีธรรมราช

ประวัติความเชื่อท้าวขัตตุคาม – ท้าวรามเทพ ก่อนเป็นจตุคามรามเทพ

เดิมในความเชื่อของศาสนาพราหมณ์ เชื่อกันว่า ท้าวขัตตุคาม และ ท้าวรามเทพ เป็น เทพชั้นสูง และมีอยู่ทั่วไปทุกภาคของประเทศไทย

ต่อมาเมื่อได้รับอิทธิพลของพุทธศาสนา จึงมีการปรับเปลี่ยนสถานะให้ทั้งสองพระองค์กลายเป็น เทวดารักษาพระบรมธาตุ และเปลี่ยนชื่อเรียกให้เหมาะสมกับบริบทศาสนาและพื้นที่ กลายเป็น “ท้าวจตุคาม” โดยเชื่อว่าพระองค์สถิตอยู่ที่ บานประตูทางขึ้นพระบรมธาตุ

ในปี พ.ศ. 2530 เมื่อมีการ ตั้งดวงเมืองนครศรีธรรมราชขึ้นใหม่ จึงมีการอัญเชิญองค์จตุคามรามเทพไปสถิต ณ ทางขึ้นลานประทักษิณรอบองค์พระบรมธาตุเจดีย์ ที่วัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร จังหวัดนครศรีธรรมราช โดยมี บริวารทั้ง 4 ทำหน้าที่เป็นเทวดารักษาเมืองประจำทิศของเมืองด้วย

รูปปั้นองค์จตุคามรามเทพ

วัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร และความผูกพันกับจตุคามรามเทพ

วัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร ตั้งอยู่บนถนนราชดำเนิน ตำบลในเมือง อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช จังหวัดนครศรีธรรมราช เป็นพระอารามหลวงชั้นเอก ชนิดวรมหาวิหาร และเป็นโบราณสถานคู่เมืองนครศรีธรรมราช

เมื่อผู้คนเดินทางมานมัสการ พระบรมธาตุเจดีย์ ซึ่งเป็นศูนย์รวมศรัทธาของชาวภาคใต้แล้ว มักนิยม ขอพรจากองค์ท้าวจตุคามรามเทพ เทพารักษ์ผู้เฝ้าองค์พระมหาธาตุ เพื่อความเป็นสิริมงคลด้านการงาน การเงิน และความปลอดภัยในการเดินทาง

วัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร จังหวัดนครศรีธรรมราช

อานุภาพตามจารึก: จตุคามรามเทพในคติศรีวิชัย

องค์จตุคามรามเทพ ได้รับการนับถืออย่างกว้างขวาง ตามจารึกของชาวศรีวิชัยที่กล่าวถึงพระองค์ว่า “มีอานุภาพดุจดังพระอาทิตย์และพระจันทร์ ที่ขจัดความมืดมัวในโลก”

ความหมายเชิงสัญลักษณ์นี้สื่อถึงการเป็น เทพผู้ขจัดอุปสรรค และนำพาความสว่าง ความรุ่งเรืองมาสู่ชีวิตของผู้ศรัทธา

วิธีอธิษฐานขอพรองค์จตุคามรามเทพ

การขอพรและอธิษฐานต่อองค์จตุคามรามเทพ ตามความเชื่อมีกติกาหรือเงื่อนไขสำคัญ 3 ประการ คือ

1. อธิษฐานในสิ่งที่เป็นไปได้ ต้องไม่ขอในสิ่งที่ขัดต่อศีลธรรม หรือทำให้ตนเองหรือผู้อื่นเดือดร้อน
2. รักษาสัจจะเมื่อสมหวัง เมื่อได้รับสิ่งที่หวังแล้ว ควรปฏิบัติตามคำสัญญาที่ให้ไว้ต่อองค์จตุคามรามเทพ เช่น การกลับมาทำบุญ การถวายของ หรือช่วยเหลือผู้ตกทุกข์ได้ยาก
3. สร้างกุศลกรรมถวาย ควรหมั่นทำความดี ทำบุญตักบาตร รักษาศีล ช่วยเหลือสังคม แล้วอุทิศกุศลผลบุญนั้นถวายแด่องค์จตุคามรามเทพ

การจัดสร้างรูปเคารพจตุคามรามเทพในยุคปัจจุบัน

ในปี พ.ศ. 2530 มีการจัดสร้างรูปเคารพขององค์จตุคามรามเทพเป็นครั้งแรก ในรูปแบบพระผงสุริยัน–จันทรา ดวงตราพญาราหู โดยออกแบบให้มี พระราหู 8 ตนล้อมรอบ ตรงกลางเป็นเทวรูปประทับนั่ง 2 เศียร 4 กร ทรงเครื่องอาวุธ

ผู้สร้างในสมัยนั้นได้ให้ความหมายไว้ว่า เทวรูปดังกล่าวคือ รูปจำลองสมมติของพระโพธิสัตว์อวโลกิเตศวร ซึ่งถือเป็นตัวแทนขององค์จตุคามรามเทพ กษัตริย์แห่งกรุงศรีวิชัย

เหรียญเศียรหลักเมือง ปี 2530

นอกจากพระผงแล้ว ยังมีการสร้าง เหรียญเศียรหลักเมือง ปี 2530 เนื้อโลหะ ในโอกาสที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ประกอบพระราชพิธีทรงพระสุหร่ายและทรงเจิมยอดชัยหลักเมืองนครศรีธรรมราช

พิธีดังกล่าวจัดขึ้นในวันมหามงคล คือ วันจันทร์ที่ 3 สิงหาคม พ.ศ. 2530 ตรงกับเดือน 9 ขึ้น 9 ค่ำ ปีเถาะ ซึ่งถือเป็นวาระสำคัญในรอบฟันปีของเมืองนครศรีธรรมราช

รายละเอียดของเหรียญเศียรหลักเมือง มีดังนี้

• ด้านหน้า – จำลองส่วนบนของเสาหลักเมืองนครศรีธรรมราช
• ด้านหลัง – จำลองรูปพญาราหูอมจันทร์ รายล้อมด้วยตรา 12 นักษัตร 8 ทิศ

ตัวอย่างเหรียญแสตมป์จตุคามรามเทพ 30 “ยันต์ทะลุ 16 ตัว”

หนึ่งในรูปแบบเครื่องรางที่ได้รับความนิยม คือ เหรียญแสตมป์จตุคามรามเทพ 30 เนื้อทองแดง “ยันต์ทะลุ 16 ตัว” ซึ่งมีการออกแบบลวดลายยันต์และสัญลักษณ์มงคลอย่างประณีต เชื่อว่าช่วยส่งเสริมโชคลาภ การงาน และการปกป้องคุ้มครอง

เหรียญแสตมป์จตุคามรามเทพ 30 เนื้อทองแดง “ยันต์ทะลุ 16 ตัว”

แหล่งข้อมูลอ้างอิง

ข้อมูลประกอบเรียบเรียงจากแหล่งอ้างอิงหลัก ได้แก่

• wikipedia.org
• mgronline.com